استفاده از فناوری های فعال و هوشمند در بسته بندی ها، به خصوص در بسته بندی مواد غذایی رو به افزایش است. در بین کشورهای مختلف، ژاپن بیشترین سهم استفاده از این فناوری ها را دارد. در سال 2015 میلادی حدود 50 درصد این بسته بندی ها در ژاپن به مصرف رسیده است. پس از ژاپن، ایالات متحده آمریکا بیشترین سهم را در استفاده از این فناوری را دارد، به طوری که در سال 2015 میلادی 22 درصد این بسته بندی ها در این کشور به مصرف رسید. در حال حاضر فناوری فعال و هوشمند در بسته بندی مواد غذایی، دارویی و کالاهای نظامی به کار می روند.

بسته بندی فعال با توجه به الزامات کالاهای مختلف تجاری سازی شده اند. انواع این بسته بندی شامل لیست زیر است:

• جاذب اکسیژن
• جاذب اتیلن
• جاذب کربن دی اکسید
• جاذب و ناشر عطر
• جاذب رطوبت

از جمله دیگر انواع این فناوری که به نسبت گروه نامبرده شده در بالا، کمتر مورد استفاده قرار می گیرند، می توان به لیست زیر اشاره کرد:

• ناشر آنتی باکتریال
• آزاد کننده آنتی اکسیدانت
• فعال در برابر نوسانات دما
• ضد مه
• تولید کننده گرما

همه گروه های فناوری بسته بندی فعال به کمک یک واکنش فیزیکی، شیمیایی یا بیولوژیکی، بر اتمسفر بسته بندی و شرایط کالای بسته بندی شده تاثیر می گذارند. بستر انجام این واکنش ها معمولا یک ساشه، فیلم یا کاغذ بسته بندی است. در حقیقت مواد شیمیایی فعال لازم برای انجام واکنش مطلوب، برای تاثیر گذاری فناوری بسته بندی هوشمند و فعال ( مانند جذب و نشر گازهای لازم) در یک ساشه قرار می گیرد و سپس ساشه مورد نظر در بسته بندی نهایی قرار می گیرد. اما در حالت دوم مواد شیمیایی فعال لازم در فیلم بسته بندی قرار می گیرد. و در حقیقت این مواد، حین تولید فیلم یا کاغذ بسته بندی در ترکیب فرمولاسیون تولید آن قرار می گیرد و در زمان بسته بندی، از بستر فیلم یا کاغذ رها سازی می شوند.

انتخاب عوامل فعال بر جسب الزامات کالای درون بسته بندی و همچنین شرایط ذخیره سازی کالا انجام می گیرد. در بخش های بعدی این مقاله ساز و کار عملکرد و کاربردهای هر یک از گروه های بسته بندی فعال مورد بررسی قرار خواهد گرفت.