کاهش اتلاف و هدر رفت مواد غذایی به کمک بسته بندی

زنجیره تامین و توزیع مواد غذایی، شامل بخش های تولید مواد غذایی در مزرعه، ذخیره سازی و حمل و نقل، فرآوری و بسته بندی، توزیع، فروش و مصرف نهایی است. همه ساله 30 تا 40 درصد مواد غذایی تولید شده در مراحل مختلف این زنجیره اتلاف می شوند یا به هدر می روند. یکی از کارآمد ترین روش ها برای مقابله با چالش بحران مواد غذایی، افزایش بهره وری زنجیره تولید و توزیع مواد غذایی و از طرفی کاهش اتلافات غذایی در این زنجیره است. بسته‌بندی ها، در تمام بخش های زنجیره تامین مواد غذایی، نقش برجسته ای در حفاظت از مواد غذایی دارند.

کاهش اتلاف و هدر رفت مواد غذایی

دلایل هدررفت و اتلاف مواد غذایی در هریک از مراحل زنجیره تامین مختلف است. آگاهی از نوع اتلاف یا هدر رفت و محل وقوع آن می تواند به ارائه راهکار کمک کند و میزان اتلافات را کاهش دهد. در ادامه دلایل اتلاف و هدر رفت را در هر یک از مراحل ذکر خواهیم کرد.

مرحله تولید مواد غذایی در مزرعه، در این مرحله آسیب های ناشی از آفت ها و بیماری ها، کیفیت کم بذرها و نشاها، تغییرات آب و هوایی غیر قابل پیش بینی و نداشتن معیارهای کنترل کیفی از مهمترین عوامل هدر رفت مواد غذایی است. اتلاف در مرحله ذخیره سازی و حمل و نقل، به دلیل تجهیزات حمل و نقل و ذخیره سازی ناکارآمد، فساد غذایی، آسیب آفت ها و نداشتن معیارهای کنترل کیفی رخ می دهد. کوتاه بودن زمان ماندگاری محصولات، دور ریختن محصولات با کیفیت کم،  اتلافات حین راه اندازی خطوط تولید، اشتباهات در تولید و تجهیزات تولید ناکارآمد منجر به هدر رفت در مرحله فرآوری صنعتی و بسته بندی می شود. در مرحله توزیع و فروش، کوتاه بودن زمان ماندگاری محصولات، آسیب های پیش آمده در حمل و نقل به دلیل بسته‌بندی نامناسب، فاسد شدن مواد غذایی و عدم تناسب عرضه و تقاضا از دلایل اتلاف مواد غذایی است. در نهایت پس از رسیدن مواد غذایی به دست مصرف کننده، اتلافات ناشی از آماده سازی، فاسد شدن، خرید و پخت بیش از نیاز، نقش برجسته ای در از بین رفتن منابع غذایی دارد.

اصلاح الگوی کشت، کیفیت بذر و نشا، روش های کاشت، داشت و برداشت و بسیاری عوامل دیگر می توانند به کاهش اتلافات غذایی کمک کنند. اما در این میان یکی از موثرترین روش ها بهبود بسته بندی مواد غذایی و شرایط انبارش و حمل و نقل آن ها است. برخی از قابلیت های بسته بندی ها، که به کمک آن ها می توان اتلاف و هدر رفت مواد غذایی را کاهش داد، عبارتند از:

طراحی بسته بندی های اولیه به منظور حفاظت فیزیکی بهتر از محصولات

طراحی بسته بندی های ثانویه مناسب جهت جلوگیری از وارد شدن صدمه در زنجیره حمل و نقل

استفاده بیشتر از بسته بندی های سهم بندی شده به جای بسته بندی کلی به منظور کاهش دور ریز غذا و همچنین کاهش هزینه های حمل و نقل

استفاده از بسته بندی های نوین، مانند بسته بندی های سدگر، بسته بندی های فعال، اتمسفر تعادلی و جاذب های اکسیژن جهت افزایش زمان ماندگاری محصولات غذایی

درج اطلاعات و آموزش به مصرف کنندگان در ارتباط با نحوه نگهداری، فساد مواد غذایی و جلوگیری از دور ریختن مواد غذایی که هنوز ارزش غذایی دارند

طراحی هوشمندانه ی بسته‌بندی های با کارایی بالاتر به جهت استفاده کمتر از پلاستیک ها و نهایتا آسیب کمتر به محیط زیست

استفاده از بسته بندی های هوشمند جهت مدیریت زمان ذخیره سازی و آگاهی از تخریب مواد غذایی در زمان انبارش

کمک به افزایش سطح بهداشت محصولات غذایی و افزایش زمان استفاده مفید از محصولات غذایی

کاهش اتلاف و هدر رفت مواد غذایی

با انتخاب بسته بندی مناسب و افزایش بهره وری مراحل مختلف زنجیره تامین می توان درصد اتلاف و هدر رفت غذایی را به میزان قابل توجهی کاهش داد.