تجارت پرسود گل زینتی و غفلت ایران
صنعت گل و گیاهان تزئینی یکی از صنایع پر سود در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است. این صنعت بسیار پویا و در حال رشد، در دهههای اخیر مورد توجه زیادی قرار گرفته است. در حال حاضر گردش مالی این صنعت در دنیا بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار است.
بزرگترین صادر کننده گل در دنیا کشور هلند است. طبق آمار منتشر شده، ارزش صادرات شاخه گل در سال ۲۰۱۷ حدود ۸/۸ میلیارد دلار براورد شده که ۵۰% از این مقدار، معادل با ۴/۴ میلیارد دلار، سهم کشور هلند بوده است. این در حالیست که درآمد کشور ایران در این حوزه تنها ۲۴۰ هزار دلار بوده و ۰۰۳/۰ % از بازار را به خود اختصاص داده است.
در ایران سالانه حدود ۵/۲ میلیارد شاخه گل تولید میشود. شهرستان محلات با دارا بودن بیش از ۷۰۰ واحد گلخانهای، یکی از بزرگترین مراکز تولید گل در ایران است. ایران از نظر تولید گل شاخهای، در رده هفدهم دنیا قرار دارد. اما در سال ۲۰۱۷ از لحاظ صادرات شاخه گل، در رده هفتاد و سوم قرار گرفت. طبق آمار منتشر شده از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران، صادرات شاخه گل رز در سال ۱۳۹۶ در حدود ۲۰۰ هزار دلار سودآوری کرده است.
یک گلخانه پرورش گل های زینتی در شهرستان محلات
عمده مشتریان گل شاخهای ایران کشورهای همسایه هستند. همچنین گرجستان، روسیه و بلاروس محل ترانزیت گلهای ایران است. در واقع بخشی از گلها در این کشورها به فروش میرسد و بخش دیگری مجدداً بسته بندی شده و با نامهای جدید به کشورهای دیگر صادر خواهند شد. این نکته به دلیل ضعف ایران در ایجاد پایانه های صادراتی و عدم بسته بندی مناسب این محصول است.
سرانه مصرف گل در اروپا برای هر نفر سالانه ۲۰۰ شاخه است. اما طبق آمار اتحادیه گل و گیاه، این سرانه در ایران بین ۵ تا ۱۰ شاخه در سال میباشد. با توجه به این مورد و همچنین نبود شرایط مناسب برای صادرات از جمله نوسانات ارزی، بالا بودن هزینه تمام شده و عدم استفاده از بسته بندی مناسب، سالانه تعداد زیادی شاخه گل در کشور از بین میرود.
کارشناسان معتقدند با استفاده از ظرفیتهای کشور و روشهای کارآمد میتوان درآمد حاصل از صادرات شاخه گل را به ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار رساند. در نظر داشته باشید که قیمت ۳۰ تا ۴۰ شاخه رز صادراتی برابر با قیمت یک بشکه نفت میباشد.