نقل است که واژه فارسی پسته ابتدا وارد زبان یونانی [pistakion] (به معنی درخت پسته – به دلیل ارسال این درخت از ایران به یونان) شده و از آنجا به لاتین [pistacium] راه یافته و از لاتین به ایتالیایی [pistacchio] رسیده و در سال ۱۵۹۸، وارد زبان انگلیسی [pistachio] شده است ونهایتاً از انگلیسی به بسیاری زبان‌ها از جمله ژاپنی راه یافته است.

از طرف دیگر برادران افغان ایرانی همانند دیگر محصولات ناب ایرانی، مانند زعفران، پسته ایرانی را به نام خود بسته بندی و صادر می کنند. وخامت این امر به حدی است که تماشاگران جام جهانی 2018 میلادی روسیه، تنقلات صادر شده توسط کشور افغانستان به روسیه را می خریدند. بخشی از این تنقلات پسته های درجه 2 و 3 ایرانی بوده است که در بسته بندی های شرکت های افغانستانی ارائه شده است.

دو پاراگراف بالا حاکی از بی توجهی کشور ایران به این محصول استراتژیک است. سالیان پیش ساکنین آمریکا و اروپا از پسته های ایرانی در پذیرایی های خود استفاده می کردند و شرکت تعاونی پسته رفسنجان بزرگ ترین صادر کننده پسته در دنیا بود. پس از منحل شدن این شرکت و روی کار آمدن واسطه گران و دلالان، از طرفی وقوع خشکسالی ها، مشکلات صادرات کالاهای ایران و قدیمی بودن تکنولوژی کشاورزی ایران، متاسفانه پسته ایرانی در بازارهای جهانی تنزل یافت. تا حدود 15 سال پیش ایران بزرگترین تولید کننده و صادر کننده پسته در دنیا به شمار می رفت. اما امروزه کشاورزان کالیفرنیا هستند که مسیر تجارت پسته را در دنیا تعیین می کنند. از کشورهای دیگری که در این صنعت در مسیر پیشرفت قرار دارند، ترکیه است.

نیمه ابتدایی دهه 80 خورشیدی سال های درخشانی برای انواع پسته های ایرانی مانند پسته اکبری و کله قوچی بود. پس از این دوره با وقوع خشکسالی ها و مشکلات صادرات تولید پسته در ایران به نصف مقدار رسید و از 250 هزار تن در سال به 140 هزار تن رسید.

امیدواریم بار دیگر با توجه مضاعف به تکنولوژی های نوین کشت و ارائه بسته بندی مناسب برای این محصول و از طرفی رفع موانع بین المللی و داخلی در مسیر صادرات این محصول استراتژیک شاهد حضور فعال این کالای ایرانی در بازارهای جهانی باشیم.