انتظار مصرف کنندگان از بسته بندی یک کالا، با صرفنظر کردن از معیارهای طراحی و جذابیت بصری، اطمینان از عملکرد بسته بندی، شامل حفظ کیفیت، افزایش زمان ماندگاری محصول و عدم برهمکنش با محتوی درون بسته بندی است. با ظهور فناوری های موج چهارم انقلاب صنعتی، از یک سو انتظار مصرف کنندگان و سلایق آن ها تغییر پیدا کرده است و از طرف دیگر زنجیره تولید تا مصرف هر کالا الزامات جدیدی را برای بسته بندی ها مشخص کرده است. برای مثال مصرف کنندگان در مورد کالاهای حساس نیاز به ارائه گواهی های تضمین کیفیت محصول دارند، یا زنجیره حمل و نقل و توزیع کالا در هر مرحله نیاز به آگاهی از وضعیت محصول دارد. سیستم های معمول و سنتی بسته بندی محدودیت های فراوانی در حفظ کیفیت و افزایش زمان ماندگاری محصولات دارند. از طرف دیگر این بسته بندی ها تنها حجم محدودی از اطلاعات را به مصرف کننده و زنجیره حمل و نقل انتقال می دهند. تلاش کارشناسان صنایع بسته بندی برای افزایش زمان ماندگاری، بهبود ایمنی و کیفیت محصول درون بسته بندی، زمینه ورود بسته بندی های نوین، موسوم به بسته بندی فعال و هوشمند را مهیا کرده است.

بسته بندی های نوین می توانند اطلاعات گسترده ای را در خصوص تغییرات ماده بسته بندی شده در اثر نوسانات حرارتی، نوری یا رخداد واکنش های شیمیایی در ترکیب درون بسته بندی در دسترس کاربر قرار دهند. همچنین این بسته بندی ها می توانند در برابر فعالیت عوامل کاهش دهنده طول عمر ماندگاری محصول بسته بندی شده پاسخ دهند. بسته بندی های نوین در دو گروه فعال و هوشمند (Active and Smart/ Intelligent Packaging) طبقه بندی می شوند. اهداف توسعه این گروه از بسته بندی ها عبارتند از:

  • بهبود ویژگی های محصول (به عنوان مثال ظاهر، عطر و غیره)
  • حفظ یکپارچگی و جلوگیری از تخریب محصول به صورت فعال (افزایش زمان ماندگاری)
  • پاسخ به تغییرات محیط اطراف محصول یا بسته بندی به صورت فعال
  • انتقال اطلاعات وضعیت کیفی محصول، تاریخ تولید، انقضا و یا شرایط حمل آن به مصرف کننده
  • نشان سلامت محصول
  • تایید صحت کالا و عملکرد به عنوان ضد سرقت

مکانیزم عملکرد بسته بندی فعال، تغییر شرایط بسته بندی (مانند اتمسفر درون بسته بندی) برای افزایش زمان ماندگاری محصول و بهبود ایمنی برای حفظ کیفیت مواد بسته بندی شده است و بسته بندی هوشمند با نظارت بر شرایط ماده بسته بندی شده و ارائه اطلاعات در مورد کیفیت آن در طول مدت حمل و نقل و ذخیره سازی به تایید صحت و سلامت کالا کمک می کنند.