علاوه بر انتظارات معمول از بسته بندی یک آبزی، شامل انواع ماهی و میگو، حفاظت بیولوژیکی از این محصولات در حین نگهداری، حمل و نقل، مهمترین هدف از بسته بندی آبزیان است. این حفاظت به منظور به حداقل رساندن رشد پاتوژن ها و میکروارگانیسم ها اهمیت دارد. همچنین کمک به ایجاد تعادل در زنجیره عرضه – تقاضا و کاهش هزینه های حمل و نقل از جمله اهداف جانبی بسته بندی آبزیان است.

مانند بسته بندی هر محصول غذایی دیگری، در مورد آبزیان نیز الزمات فنی، مانند نرخ و ساز و کار فساد غذایی، بایستی در طراحی بسته بندی در نظر گرفته شود. در حالت کلی ترکیب شیمیایی آبزیان شامل موارد زیر است:

• ۶۰ تا ۸۰ درصد آب
• ۱۵ تا ۲۵ درصد پروتئین
• ۱ تا ۲۳ درصد چربی
• ۱ تا ۳ درصد کربوهیدرات
• ۸ تا ۲ درصد مواد معدنی

به دلیل درصد آب و آمینواسید آزاد بالا در این محصولات، نرخ فسادپذیری بسیار بسیار سریع است و انواع تخریب میکروبی و غیر میکروبی در این محصولات غذایی رخ می دهد. در محصولاتی مانند میگو به دلیل وجود مقادیر زیاد کربوهیدرات فسادپذیری سرعت بالاتری نیز دارد. همچنین باید در نظر داشت بر خلاف سایر گوشت ها، فساد غذایی و تغییرات آنزیمی آبزیان بلافاصله پس از صید آغاز می شود. به همین دلیل بسته بندی صحیح و حمل و نقل بهینه این محصولات اهمیت بسیار بالایی دارد و می تواند ارزش افزوده فراوانی ایجاد کند. کیفیت آبزیان به نوع گونه و نحوه صید ( یا در انواع پرورشی به روش پرورش) بستگی دارد، اما پس از صید برای حفظ کیفیت محصول، اولین گام موثر خنک سازی سریع پس از صید و انتقال محصول توسط زنجیره حمل و نقل سرد و مجهز است.

متخصصان صنایع بسته بندی و حمل و نقل در حالت کلی بایستی ۸۰ درصد زمان ماندگاری یک محصول غذایی را برای مرحله توزیع و عرضه نهایی حفظ کنند و ۲۰ درصد آن را در مراحل فرآوری و حمل و نقل صرف کنند. اما متاسفانه در بسیاری از موارد به دلیل تجهیزات فرآوری نامناسب و زنجیره حمل و نقل ناکارآمد، مدت زمان لازم برای عرضه نهایی محصول بسیار کوتاه است. همین نکته منجر به برهم خوردن تعادل عرضه و تقاضا شده و گاهی اوقات میزان هدر رفت و اتلاف آبزیان را افزایش می دهد و نوسانات قیمتی ایجاد می کند. به دلایل ذکر شده کارشناسان این حوزه در تلاشند تا با افزایش بهره وری زنجیره تامین و توزیع آبزیان، مدت زمان بیشتری را به مرحله توزیع نهایی اختصاص دهند. در حال حاضر به صورت متوسط بین ۳ تا ۱۳ روز پس از صید، آبزیان فرآوری شده به بازارهای نهایی می رسند. در بخش های بعدی در خصوص راهکارهای افزایش مدت زمان ماندگاری آبزیان در مرحله توزیع نهایی بیشتر صحبت خواهیم کرد.