انواع بسته بندی هوشمند

بسته بندی هوشمند مجموعه ای از عملکرد سیستم بسته بندی به منظور نظارت بر کیفیت مواد بسته بندی شده و ارائه اطلاعاتی در مورد کیفیت آنها در طول مراحل حمل و نقل و ذخیره سازی است. این بسته بندی ها قادر به انجام وظایف هوشمندانه (مانند تشخیص، سنجش، ضبط، ردیابی، برقراری ارتباط و استفاده از منطق علمی) به منظور افزایش عمر مفید استفاده از محصول، افزایش ایمنی، بهبود کیفیت ماده بسته بندی شده و ارائه اطلاعات و هشدار در موارد احتمالی ممکن هستند. در حقیقت المان های هوشمند وقتی به مجموعه بسته بندی موجود افزوده می شوند، بسته بندی هوشمند را ایجاد می کنند.

انواع بسته بندی هوشمند

انواع بسته بندی هوشمند شامل سیستم های حامل داده مانند بارکد و برچسب های شناسایی فرکانس رادیویی (RFID) و سیستم های نشانگر مانند نشانگر دما – زمان، گاز، نشتی و حسگرهای زیستی است. در میان انواع بسته بندی هوشمند بارکدها کم هزینه ترین، محبوب ترین و رایج ترین نوع هستند. وظیفه اصلی یک بارکد انتقال اطلاعات اولیه در مورد تاریخ تولید و انقضا، محل تولید، کارخانه سازنده و سایر اطلاعات در مورد محصول است. نشانگرهای دما – زمان یک دستگاه کوچک و معمولا به شکل برچسب، برای اندازه گیری تغییرات مشخص در بسته بندی بر حسب تغییرات دما یا زمان است. افزایش درجه حرارت در بسته بندی منجر به تغییر سریع کیفیت ماده بسته بندی شده به دلیل تسریع واکنش های شیمیایی، زیستی و تسریع رشد میکروبی می شود و نشانگرهای دما – زمان می توانند تغییرات رخ داده با حرارت را به یک نشان (برای مثال تغییر رنگ) تبدیل کنند و وضعیت کیفی محصول درون بسته بندی را به اطلاع کاربر برسانند.

انواع بسته بندی هوشمند

خانواده مهم دیگر بسته بندی های هوشمند، نشانگر گازهای مختلف مانند اکسیژن، کربن دی اکسید، اتیلن، هیدروژن سولفید، بخار آب و … هستند. حضور این گازها در بسته بندی و تایید وجود آن ها می تواند بر حسب نوع ماده درون بسته بندی، نشان دهنده کاهش کیفیت محصول باشد. نهایتا آخرین و پیشرفته ترین نوع بسته بندی های هوشمند، حسگرهای زیستی هستند. این حسگرها یک دستگاه تحلیلی کوچک برای تشخیص، ثبت و انتقال اطلاعات مربوط به وقوع واکنش های بیوشیمیایی هستند و کوچک ترین تغییرات بیوشیمایی را به کمک ایجاد تغییر در رنگ، نور و صدا به اطلاع کاربر میرسانند.

امروزه بسته بندی های هوشمند کاربرد فراوانی در بسته بندی مواد دارویی، غذایی، نفتی و بهداشتی پیدا کرده اند. قیمت کم(باتوجه به ارزش محصول)، قابل اعتماد، دقیق، دارای عملکرد قابل تکرار، حافظ ایمنی و سازگار بودن با محیط زیست از جمله ویژگی های کلیدی است که می تواند منجر به استفاده بیشتر از بسته بندی های هوشمند شود. هرچند دامنه کاربرد فعلی این بسته بندی ها در حال حاضر محدود است، اما باتوجه به نیاز رو به رشد برای کسب اطلاعات بیشتر از شرایط مواد بسته بندی شده و نیاز رو به رشد مصرف کنندگان به اطلاع از مواد تشکیل دهنده محصول و چگونگی ذخیره سازی و استفاده از آن ها، بدون شک استفاده از این بسته بندی ها در آینده افزایش خواهد یافت.